Hướng dẫn bố trí đèn nhà xưởng đạt chuẩn và tiết kiệm điện

Trong các nhà xưởng, khu công nghiệp hoặc cơ sở sản xuất, hệ thống chiếu sáng không chỉ đơn thuần phục vụ nhu cầu nhìn thấy mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả lao động, mức độ an toàn và chi phí vận hành. Việc bố trí đèn nhà xưởng không hợp lý có thể dẫn đến tình trạng thiếu sáng hoặc lãng phí điện năng nghiêm trọng. Gây ảnh hưởng đến thị lực người lao động, gia tăng nguy cơ tai nạn và đội chi phí điện hàng tháng.

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn kiến thức cần thiết và hướng dẫn chi tiết về cách bố trí đèn chiếu sáng nhà xưởng một cách hợp lý. Qua đó, bạn có thể dễ dàng áp dụng cho công trình của mình hoặc giám sát đơn vị thi công đảm bảo đạt chuẩn kỹ thuật và tiết kiệm điện năng tối ưu.

Các tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng cần lưu ý

Tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng theo quy định

• Tiêu chuẩn của Việt Nam: 7114:2008: Ecgônômi. Đây là bộ tiêu chuẩn về chiếu sáng vùng làm việc, về độ rọi nơi làm việc, các chỉ số hoàn màu của ánh sáng. Yêu cầu về chỉ số hoàn màu của ánh sáng ( Ra ) phải đạt tiêu chuẩn từ 60 – 100 cho từng khu vực làm việc.
• Các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia: QCVN 09:2013/BXD. Quy định về việc các công trình xây dựng sử dụng năng lượng hiệu quả. Đây là những quy định về kỹ thuật bắt buộc khi tiến hành thiết kế, thi công xây dựng những công trình nhà xưởng có diện tích từ 2500m2 trở lên.
• Thông tư 22/2016/BYT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chiếu sáng. Quy định về mức cho phép chiếu sáng nơi làm việc.

Áp dụng bộ tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng công nghiệp sẽ luôn đảm bảo được yêu cầu thiết kế nhà xưởng. Đồng thời, hệ thống chiếu sáng hoàn thiện sẽ đáp được ánh sáng cho các hoạt động sản xuất đạt hiệu quả cao.

Tiêu chuẩn về ánh sáng trong việc bố trí đèn nhà xưởng

Độ rọi ánh sáng:

Hệ thống ánh sáng của nhà xưởng có độ rọi hợp lý. Theo tiêu chuẩn chiếu sáng TCVN-7114-2008. Tại những khu vực sản xuất cần có độ rọi lên tới hơn 300 lux. Đảm bảo hiệu quả lao động, chất lượng cho từng sản phẩm làm ra.

Chỉ số hoàn màu CRI:

Chỉ số phản ánh khả năng phản chiếu ánh sáng thật của vật. Chính vì vậy mà đối với từng loại hình hoạt động của xưởng, nên chọn đèn nhà xưởng có nhiệt độ màu phù hợp.

• CRI ≥ 80 đối với các khu vực cần phân biệt màu sắc chính xác (sơn, in ấn, phân loại sản phẩm).

• CRI ≥ 70 đối với các khu vực sản xuất thông thường.

Nhiệt độ màu:

Nhiệt độ màu ảnh hưởng đến tâm lý và cảm giác không gian của người làm việc:

• 4000K – 4500K (trắng trung tính): Phù hợp đa số nhà xưởng, tạo cảm giác sáng rõ và dễ chịu.

• 6000K – 6500K (trắng lạnh): Ánh sáng sắc nét, tăng khả năng tập trung. Phù hợp khu vực sản xuất kỹ thuật, lắp ráp chi tiết.

Hệ số chói UGR:

Là chỉ số đánh giá mức độ chói của hệ thống đèn. Đối với nhà xưởng, hệ thống chiếu sáng cần đảm bảo: UGR < 25. Tránh hiện tượng chói lóa gây khó chịu và mỏi mắt cho người lao động.

Dưới đây là bảng chỉ tiêu chất lượng ánh sáng theo tiêu chuẩn chiếu sáng:

Các yếu tố cần xem xét khi bố trí đèn nhà xưởng

Việc bố trí đèn chiếu sáng trong nhà xưởng không thể thực hiện một cách tùy ý. Cần dựa trên những tiêu chí kỹ thuật và điều kiện thực tế để đảm bảo vừa đủ sáng, an toàn, vừa tiết kiệm năng lượng. Dưới đây là những yếu tố then chốt cần được tính toán và cân nhắc khi thiết kế hệ thống chiếu sáng cho nhà xưởng:

Đặc điểm không gian nhà xưởng

Chiều cao trần nhà:

• Với trần cao trên 6m, nên chọn các loại đèn LED Highbay công suất lớn (100W – 200W). Hoặc đèn có góc chiếu sâu, tập trung ánh sáng xuống khu vực làm việc.

• Với trần thấp hơn 6m, có thể sử dụng đèn LED Lowbay hoặc LED Linear, ánh sáng tỏa rộng, mềm hơn, tránh gây chói.

Diện tích sàn: Diện tích mặt bằng ảnh hưởng đến số lượng đèn cần lắp đặt để đảm bảo độ rọi tiêu chuẩn. Cần tính toán kỹ để tránh thiếu sáng hoặc dư sáng gây lãng phí. Với xưởng có diện tích lớn, nên chia thành các vùng chiếu sáng riêng biệt (khu vực sản xuất, hành lang, kho chứa, khu nghỉ…) để dễ quản lý và điều chỉnh.

Công thức tính số lượng đèn LED theo diện tích nhà xưởng:

Tổng quang thông nhà xưởng = Diện tích * Độ rọi tiêu chuẩn

Số lượng đèn cần dùng = Tổng quang thông / quang thông 1 đèn

Bố trí đèn nhà xưởng theo loại hình sản xuất

Yêu cầu về độ chính xác công việc:

• Lắp ráp linh kiện điện tử, kiểm tra sản phẩm, in ấn: Cần ánh sáng có độ rọi cao (500–1000 lux) và chỉ số hoàn màu CRI ≥ 80 để đảm bảo độ chính xác màu sắc, giảm mỏi mắt.

• Kho hàng, khu đóng gói, khu vực phụ trợ: Có thể sử dụng ánh sáng với độ rọi trung bình từ 150–300 lux, CRI khoảng 70 là đủ.

Ngành nghề đặc thù:

• Kho lạnh, nhà xưởng nhiệt độ thấp: Cần sử dụng đèn LED chịu nhiệt âm, có khả năng chống ẩm, chống ngưng tụ hơi nước.

• Môi trường nhiều bụi, hơi dầu, hóa chất: Phải chọn đèn có chỉ số bảo vệ IP cao (IP65 – IP67), vỏ bọc kín, vật liệu chống ăn mòn, dễ vệ sinh.

Lựa chọn loại đèn LED nhà xưởng phù hợp

Đèn LED nhà xưởng có chao:

• Thiết kế với chóa phản quang giúp tập trung ánh sáng tại một điểm, tăng cường chiếu rọi.

• Phù hợp với những khu vực cần ánh sáng định hướng, như máy gia công CNC, khu sản xuất linh kiện chính xác, khu kiểm tra sản phẩm. Những khu cần độ chiếu sáng trực tiếp vào sản phẩm.

• Mang lại hiệu quả chiếu sáng cao hơn trong vùng làm việc cụ thể, tránh phân tán ánh sáng.

Đèn LED UFO không có chao:

• Thiết kế tản sáng rộng, phù hợp cho không gian mở lớn, cần ánh sáng tỏa đều.

• Thường dùng cho nhà kho, khu đóng gói, khu sản xuất đơn giản hoặc hành lang lớn.

• Ưu điểm là dễ lắp đặt, gọn nhẹ, thích hợp cho trần cao với thiết kế đơn giản.

Đèn LED nhà xưởng chống nổ:

• Được thiết kế đặc biệt với khả năng ngăn chặn tia lửa, chịu áp suất cao, không phát sinh nhiệt cục bộ gây cháy nổ.

• Thường được sử dụng trong nhà máy hóa chất, kho xăng dầu, nhà máy luyện kim, hầm lò hoặc các khu vực có nguy cơ cháy nổ cao.

• Thiết kế đạt chuẩn ATEX hoặc IECEx, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho công nhân và thiết bị.

>>> Tham khảo: Top 20+ đèn LED nhà xưởng phổ biến nhất hiện nay

Các phương pháp bố trí đèn cụ thể

Trong thiết kế chiếu sáng nhà xưởng, việc lựa chọn phương pháp bố trí đèn phù hợp đóng vai trò quyết định đến hiệu quả chiếu sáng, chi phí đầu tư và mức độ tiêu thụ điện năng. Tùy theo đặc thù hoạt động sản xuất, người thiết kế có thể áp dụng một trong ba phương án bố trí phổ biến dưới đây:

Phân bố đèn chiếu sáng đồng đều

Áp dụng: Nhà kho, xưởng gia công thô, khu vực đóng gói, hành lang. Những nơi không yêu cầu độ rọi quá cao hoặc không cần tập trung ánh sáng vào chi tiết nhỏ.

• Đèn được sắp xếp đều đặn theo dạng lưới, khoảng cách giữa các đèn được tính toán dựa trên chiều cao trần và góc chiếu sáng của đèn.
• Khoảng cách giữa các đèn bằng 1 – 1.5 lần chiều cao trần, đảm bảo ánh sáng phân bố đều, không tạo vùng tối.

Phân bố cục bộ

Áp dụng: Các khu vực sản xuất tinh xảo như lắp ráp điện tử, kiểm tra chất lượng sản phẩm, gia công cơ khí chính xác, nơi yêu cầu ánh sáng mạnh, chính xác và tập trung.

• Đèn được lắp đặt ngay phía trên các khu vực làm việc, chiếu thẳng xuống bàn thao tác, máy móc hoặc dây chuyền sản xuất.
• Kết hợp đèn có chóa phản quang hoặc đèn có góc chiếu hẹp (30–60 độ) để tập trung luồng sáng, tránh hao hụt.

Phân bố hỗn hợp

Áp dụng: Các nhà xưởng đa năng, có kết hợp cả khu vực gia công thô và khu vực sản xuất chi tiết – ví dụ như xưởng lắp ráp kết hợp kho chứa, hoặc nhà máy sản xuất có nhiều bộ phận với nhu cầu ánh sáng khác nhau.

• Kết hợp cả chiếu sáng đồng đều và chiếu sáng cục bộ: Toàn bộ không gian được chiếu sáng nền bằng hệ thống đèn phân bố đồng đều, sau đó tăng cường thêm đèn chiếu sáng cục bộ ở các khu vực yêu cầu cao hơn.
• Bố trí các cụm đèn riêng biệt theo khu vực chức năng, mỗi khu vực được điều chỉnh cường độ chiếu sáng khác nhau.
• Tích hợp điều khiển chiếu sáng thông minh như Dimmer, cảm biến ánh sáng, cảm biến chuyển động. Giúp tiết kiệm điện và linh hoạt khi vận hành.

Đề xuất các giải pháp giúp tiết kiệm điện cho nhà xưởng

Tận dụng ánh sáng tự nhiên vào nhà xưởng

Sử dụng đèn LED chất lượng cao, hiệu suất cao, đơn vị uy tín

Sử dụng đèn LED hoặc bộ cảm biến thông minh

• Cảm biến, điều chỉnh độ sáng theo từng thời điểm trong ngày.
• Cảm biến chuyển động, tắt/bật khi không có người
• Hẹn giờ bật/tắt đèn

Bảo trì, vệ sinh đèn định kỳ

Sơn tường nhà xưởng màu sáng – tăng khả năng phản xạ ánh sáng

Bố trí đèn nhà xưởng đạt chuẩn không chỉ giúp doanh nghiệp giảm đáng kể chi phí điện hàng tháng. Mà còn nâng cao chất lượng môi trường làm việc, đảm bảo an toàn và tăng năng suất lao động. Đầu tư vào hệ thống đèn LED nhà xưởng chất lượng là một bước đi chiến lược, giúp doanh nghiệp bạn tối ưu hiệu quả hoạt động. Tăng tính cạnh tranh và hướng đến phát triển bền vững.

Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp chiếu sáng tối ưu cho hệ thống chiếu sáng nhà xưởng. Hãy liên hệ với Công ty TNHH Thiết bị và Công nghệ Quyết Tiến. Chúng tôi chuyên cung cấp các loại đèn LED chất lượng cao, cùng dịch vụ tư vấn và lắp đặt chuyên nghiệp.

Hotline: 0972.105.689

Phùng Quyết Thanh
Ông Phùng Quyết Thanh – CEO Công ty TNHH Thiết Bị Và Công Nghệ Quyết Tiến, đồng thời là nhà sáng lập thương hiệu đèn công nghiệp LTV. Ông là chuyên gia với gần 10 năm kinh nghiệm, đã dẫn dắt thương hiệu LTV trở thành đơn vị hàng đầu trong ngành chiếu sáng công nghiệp, từ khâu thiết kế đến thi công, lắp đặt hệ thống chiếu sáng chất lượng cao xem thêm.

FacebookInstagramLinkedinYoutubeTwitter

Xem thêm:

Chip LED là gì? Tất tần tật các thông số kỹ thuật bên trong nó

So Sánh Đèn LED Và Huỳnh Quang: Cái Nào Tốt Hơn 2025?

Đui bóng đèn LED là gì? Phân biệt các loại phổ biến